اندیشه ی دینی در شعر دوره ی مشروطه

هدف از رساله ی حاضر بررسی اندیشه ی دینی در شعر دوره ی مشروطه می باشد. در این زمینه شعر ده تن از شاعران شاخص مشروطه (ادیب الممالک فراهانی، ایرج میرزا، میرزاده ی عشقی، عارف قزوینی، محمدتقی بهار، دهخدا، فرخی یزدی، میرزا علی اکبر صابر، ابوالقاسم لاهوتی و سیداشرف الدین گیلانی) مورد بررسی قرار گرفته است. پرسش هایی که در این رساله مدنظر قرار گرفته، عبارتند از : 1- اندیشه ی دینی شاعران و نویسندگان عصر مشروطه چه بوده است؟ 2- اندیشه ی دینی شاعران این عصر تا چه اندازه متأثر از اندیشه های غربی بوده است؟ 3- علت تضاد فکری برخی از شاعران ناشی از چه عواملی بوده است؟ رساله شامل یک مقدمه و پنج فصل با عناوین زیر است: فصل اول: مفاهیم و کلیات، فصل دوم: وضعیت اجتماعی و سیاسی عصر مشروطه، فصل سوم: اندیشه ی دینی در دوره ی مشروطه، فصل چهارم: وضعیت شعر در عصر مشروطه و فصل پنجم: اندیشه ی دینی در اشعار شاعران که با استفاده از منابع فارسی و تحقیق کتابخانه ای تهیه و تنظیم شده است. آنچه که در این رساله می توان به آن دست یافت، این است که با وجود اندیشه ی دینی سنتی در شاعران سنت گرائی چون ادیب الممالک به قطع می توان گفت که اندیشه ی دینی اکثر شاعران مشروطه به دلیل آشنایی با دنیای غرب و اندیشه های غربی بسیار متحول گردیده است و این تحول و دگرگونی در اشعار شاعران این دوره به وضوح دیده می شود.